Zmiany w systemie ubezpieczeń w 2025 roku
Rok 2025 przyniósł szereg zmian w zakresie ubezpieczenia zdrowotnego dla cudzoziemców w Polsce. Nowelizacja ustawy o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych, która weszła w życie 1 stycznia, ma na celu uproszczenie procedur, uszczelnienie systemu oraz zwiększenie dostępności usług medycznych dla obcokrajowców legalnie przebywających w kraju. W artykule omówimy najważniejsze zmiany oraz ich praktyczne konsekwencje.
Kogo obejmują nowe przepisy?
Nowe przepisy dotyczą przede wszystkim cudzoziemców posiadających legalny tytuł pobytowy w Polsce – w tym osoby z wizą długoterminową, kartą pobytu, ochroną czasową, statusami humanitarnymi, ale również obywateli państw trzecich podejmujących tu pracę, studia lub działalność gospodarczą. Dotychczas często dochodziło do sytuacji, w których cudzoziemcy nie byli w stanie w pełni skorzystać z polskiego systemu ochrony zdrowia z powodu niejasnych regulacji – nowelizacja ma to zmienić.
Obowiązek posiadania ubezpieczenia – co się zmienia?
Od 2025 roku każdy obcokrajowiec wnioskujący o legalizację pobytu lub jej przedłużenie musi wykazać ważne ubezpieczenie zdrowotne dla obcokrajowców w Polsce. Dotyczy to zarówno ubezpieczenia w NFZ (dobrowolnego lub obowiązkowego), jak i polis prywatnych, które spełniają określone kryteria: obejmują minimum 30 tys. euro kosztów leczenia, hospitalizacji i transportu medycznego.
Nowe kryteria dla prywatnych polis
Od stycznia 2025 roku obowiązują ściślejsze wytyczne dotyczące ubezpieczenia turystycznego KL dla cudzoziemców. Aby zostać uznane przez polskie urzędy migracyjne, polisy muszą zawierać: - brak udziału własnego w kosztach leczenia, - pełne pokrycie kosztów ratownictwa i leczenia nagłego, - gwarancję pokrycia kosztów hospitalizacji, - tłumaczenie OWU na język polski.
Dobrowolne ubezpieczenie zdrowotne w NFZ
Alternatywą dla ubezpieczeń prywatnych pozostaje dobrowolne ubezpieczenie cudzoziemca w Polsce w ramach Narodowego Funduszu Zdrowia. W 2025 roku zmniejszono formalności związane z jego zawarciem, skrócono terminy weryfikacji wniosków oraz wprowadzono możliwość elektronicznego potwierdzania opłaty składki. Obowiązujący czas karencji to 30 dni.
Ubezpieczenie zdrowotne dla dzieci cudzoziemców
Jedną z ważniejszych zmian jest objęcie obowiązkiem ubezpieczenia wszystkich dzieci przebywających w Polsce, niezależnie od statusu rodziców. Oznacza to, że dzieci cudzoziemców muszą mieć ważne ubezpieczenie zdrowotne dla obcokrajowca już od chwili przyjazdu. Brak takiego zabezpieczenia może skutkować odmową przyjęcia do placówek edukacyjnych lub problemami w dostępie do pediatry.
Obowiązek zgłoszenia pracowników
Pracodawcy zatrudniający cudzoziemców zostali zobowiązani do zgłaszania ich do ubezpieczenia zdrowotnego najpóźniej w dniu rozpoczęcia pracy. Zmiana ta ma na celu wyeliminowanie procederu wykorzystywania nieubezpieczonych pracowników sezonowych i zmniejszenie szarej strefy w zatrudnieniu obcokrajowców.
Kontrole i sankcje
Nowelizacja przepisów przewiduje wzmożone kontrole legalności ubezpieczeń – zarówno na etapie składania wniosków o pobyt, jak i w placówkach medycznych. Za posługiwanie się fałszywą polisą lub brakiem ważnego ubezpieczenia grozi odmowa legalizacji pobytu, grzywna lub obowiązek pokrycia pełnych kosztów leczenia z własnej kieszeni.
Ubezpieczenie zdrowotne dla karty pobytu – nowe procedury
Ubezpieczenie zdrowotne dla karty pobytu musi być ważne przez cały okres oczekiwania na decyzję oraz po jej wydaniu. Nowe przepisy wymagają załączenia potwierdzenia opłaty składki lub kopii aktywnej polisy wraz z tłumaczeniem. Brak tego dokumentu oznacza automatyczne zawieszenie wniosku.
Ubezpieczenie dla studentów i doktorantów
Uproszczone zostały też zasady ubezpieczania obcokrajowców studiujących w Polsce. Zredukowano wymagane dokumenty, a osoby uczestniczące w programach wymiany akademickiej mogą liczyć na bezpośrednią pomoc ze strony uczelni w dopełnieniu formalności.
Gdzie kupić najlepsze ubezpieczenie dla cudzoziemca?
Przy wyborze ubezpieczenia warto porównać oferty zarówno polis prywatnych, jak i opcji oferowanych przez NFZ. Pomocne mogą być specjalistyczne portale, które oferują zestawienia aktualnych ofert i pomagają dobrać ubezpieczenie dla cudzoziemca do rodzaju pobytu, wieku i indywidualnych potrzeb.
Najczęstsze błędy przy zawieraniu ubezpieczenia
W 2025 roku urzędy szczególnie zwracają uwagę na poprawność danych w umowie, czas trwania ochrony oraz zakres świadczeń. Do częstych błędów należy: - wybór polisy bez pokrycia kosztów hospitalizacji, - brak tłumaczenia warunków na język polski, - opłacenie polisy tylko na część okresu pobytu.
Przyszłość systemu ubezpieczeń zdrowotnych dla cudzoziemców
Ministerstwo Zdrowia zapowiada kolejne usprawnienia – m.in. integrację systemów migracyjnych z bazą NFZ, ułatwienia w obsłudze online oraz automatyzację zgłoszeń. Wszystko po to, by system ubezpieczeń dla cudzoziemców był bardziej dostępny i mniej sformalizowany.